Değişen İklime Uyum Çerçevesinde Su Verimliliği Stratejisi Belgesi T.C. Tarım Ve Orman Bakanlığı (2023 – 2033) Ve Eylem Planı
Su bütün canlılar için hayati bir ihtiyaç ve vazgeçilemez bir kaynaktır. Dünyanın toplam su varlığının yüzde 1,2’sinden bile daha az olan erişilebilir tatlı su kaynakları başta kirlilik, kuraklık, iklim değişikliği, nüfus artışı, su kayıpları, sürdürülebilir olmayan aşırı kullanımlar gibi pek çok tehditle karşıya karşıyadır.
Diğer taraftan Türkiye, iklim değişikliğine bağlı riskler açısından yüksek riskli bir bölgede yer almaktadır. Bahse konu riskler su kaynaklarının kullanılabilirliğini etkilemekte ve su kalitesinde de olumsuzluklara yol açmaktadır. Bulunduğumuz yüzyıl için yapılan iklim etki değerlendirmeleri neticesinde artan sıcaklıklarla ve değişen yağış örüntüsü neticesinde Türkiye’de su potansiyelinin referans döneme göre azalacağı öngörülmektedir.
Kapsamı
Bu çalışma kapsamında, Türkiye’de su verimliliği konusunda mevcut durum, ulusal ve uluslararası mevzuat; yürürlükte olan plan, program ve belgeler; uygulamaların hayata geçirilmesinde doğrudan sorumluluk yüklenecek ve iş birliği yapılacak kurum ve kuruluşlar ile su verimliliğine dair ileriye dönük hedefler, stratejiler ve eylemler belirlenmiştir.
Strateji Belgesi ve Eylem Planı aşağıda verilen ana eksenler üzerinden geliştirilmiştir:
- Kentsel Su Kullanım Verimliliği
- Tarımsal Su Kullanım Verimliliği
- Endüstriyel Su Kullanım Verimliliği
- Bütün Sektörleri Etkileyen Su Kullanım Verimliliği
Kentsel Su Verimliliğine İlişkin Amaç, Hedef ve Stratejiler
AMAÇ: Kentsel Su Verimliliğinin Artırılması
Hedef 1: Yerel idarelerde su verimliliğinin artırılmasıyla bütün belediyelerde su kayıp oranının 2033 yılına kadar %25; 2040 yılına kadar %10 seviyesine düşürülmesi
Stratejiler:
- Belediyeler ile su ve kanalizasyon idarelerinin etkinliğini artıracak yasal, idari ve teknik çalışmaların tamamlanması.
- İçme suyu sistemlerinde fiziki ve idari kayıplar ile kanalizasyon sistemlerindeki kayıpların tespiti ve önlenmesi için gerekli teknolojik altyapının oluşturulması ve otomasyon/uzaktan algılama sistemlerinin kullanımının yaygınlaştırılması.
- İçme-kullanma suyu temin ve dağıtım sistemlerinde kayıpların azaltılmasına yönelik izole alt bölge oluşturulması, basınç yönetimi, hidrolik modelleme vb. uygulamaların yaygınlaştırılması.
Hedef 2: Turizm sektöründe su kullanım verimliliğinin artırılmasıyla %40’a varan oranlarda su kazanımının sağlanması
Stratejiler:
- Turizm sektöründe su verimliliğini artıracak ve yaygınlaştıracak sosyal ve ekonomik destekler ve teşvikler (toplumu teşvik edici uygulamalar, üreticiyi ve sanayiyi destekleyecek hibeler, teşvikler, AR-GE destekleri, vb.) geliştirilmesi.
- Turizm tesislerinde kullanılan cihaz, ekipman ve aparatlar için su kullanım seviyesini gösteren etiketleme çalışması yapılması ve TSE sertifikalı ve su tasarruflu ürünlerin kullanımının yaygınlaştırılması.
Tarımsal Su Verimliliğine İlişkin Amaç, Hedef ve Stratejiler
AMAÇ: Tarımsal Su Kullanımında Verimliliğin Artırılması
Hedef 1: Tarımsal su kullanım verimliliğini artıran uygulamaların yaygınlaştırılmasıyla sulama randımanının 2030 yılına kadar %60, 2050 yılına kadar %65 seviyesine yükseltilmesi Stratejiler:
- Tarımsal sulama örgütlerinin etkinliğini artıracak yasal, idari ve teknik çalışmaların tamamlanması.
- Sulama yönetimi konusunda katılımcılığın artırılması için su kullanıcı örgütlerin (sulama kooperatifleri, sulama birlikleri, vb.) kurumsal kapasitelerinin güçlendirilmesi.
- Sulama sistemlerinde düzenli ölçüm ve izleme yapılması, otomasyonun ve yüksek teknoloji kullanımının yaygınlaştırılması.
- Parsel bazında sulama ölçümlerinin yapılması ve bitki su ihtiyaçlarının gerçek zamanlı olarak belirlenmesi.
- Modern sulama sistemlerinde gerekli enerji ihtiyacının karşılanmasında güneş, rüzgâr, jeotermal vb. yenilenebilir enerji kaynaklarının yaygınlaştırılması

Endüstriyel Su Kullanımında Verimliliğin Artırılması
Hedef 1: Sanayide temiz üretim tekniklerinin ve su verimliliği tedbirlerinin uygulanmasıyla %50’ye varan oranlarda su kazanımı sağlanması
- Sanayide su verimliliği uygulamaları kapsamında farkındalığın artırılması, iyi uygulamaların yaygınlaştırılması ve kamu kurumları, üniversiteler, sanayi sektörüyle ilişkili STK’lar ve özel sektör iş birliğinin sağlanması.
- Ölçüm ve izleme sistemlerinin geliştirilmesi ve güncel envanterlerin oluşturulması.
- Havza su yönetiminin kurumsal yapısı ile organize sanayi bölgeleri yönetimleri, sanayi odaları, sanayi sivil toplum kuruluşları arasında suyun verimli kullanımı denetimine yönelik kurumsal bağlantı ve iş birliği yapısının geliştirilmesi.
“Değişen İklime Uyum Çerçevesinde Su Verimliliği Stratejisi Belgesi T.C. Tarım Ve Orman Bakanlığı (2023 – 2033) Ve Eylem Planı” için bir görüş