Topraksız Tarımda EC-pH Ölçümünün Önemi
Topraksız tarım uygulamalarında dikkat etmeniz gereken faktörlerin başında pH ve EC değerleri gelir. İyi bir bitki gelişimi için besin çözeltisinin EC ve pH değerinin belirli sınırlarda tutulması gerekir. Bu değerler EC metre ve pH metre adı verilen aletlerle ölçülür.
Topraksız tarım hızlı ve yüksek verim almak için gerçekleştirilmiş bir yöntemdir. Topraksız tarım sistemleri temel olarak, Jiffy tablet, taş yünü veya viyol içerisine ekilmiş fidelerin veya tohumların sepet saksılar yardımıyla köklerini suya sarkıtabildikleri bitki yetiştirme sistemleridir. Modern tarım metotları arasında en verimli yöntem olarak bilinmektedir. Bitkinin optimum beslenmesi hedeftir. Bitki yetiştirmek için uygun koşullarının sağlanması gereklidir. Bu koşullar sağlanmadığı taktirde verim kayıpları yaşanabilir ve hatta hasadın büyük kısmı kaybedilebilir.
Topraksız Tarımda pH Ölçümünün Önemi
Topraksız tarım için en önemli koşullardan birisi de, bitkinin yetişeceği ortamın pH değerinin yani asitlik derecesinin uygun değerlerde olmasıdır. Her bitkinin kendine özgü bir pH değeri mevcuttur ve en iyi verimi bu değerler aralığında verir. Topraksız tarım için söz konusu olan besin çözeltisinin pH değeri sürekli olarak kontrol edilmeli ve yetiştirilen bitkiye göre pH değişimlerine müdahale edilmelidir. 7 pH değeri nötrdür. 7’nin altındaki değerleri gösteren sıvı ortam asidik, 7’nin üzerindeki değerler ise baziktir. Çoğu bitki genelde 5,5- 6,5 arası hafif asit ortamda daha iyi gelişir. Eğer besin eriyiği, yani besin çözeltilerinin pH değeri yüksek ise pH’ı düşürmek için ortama nitrik asit, fosforik asit, su ya da besin çözeltisi eklenmeli, eğer düşük ise, pH’ı yükseltmek için ortama bazik karakterli sıvı takviyesi yapılarak besin çözeltisi bitkinin istediği pH değerine getirilmelidir.
pH’ın bitki gelişimine etkileri nelerdir?
- Bitki Besin Maddelerinin çözünürlüğü ve bitki tarafından alınabilirliği toprak pH değerine bağlıdır. Bazı Bitki Besin Maddeleri yüksek pH değerlerinde suda çözünemezken bazı Bitki Besin Maddeleri ise düşük pH değerlerinde kökler tarafından alınamaz ve verimi doğrudan etkiler.
- Düşük pH değerlerinde toprakta mantarların aktiviteleri artar. Yüksek pH durumlarında ise bakteriler hızla çoğalırlar
- Besin elementlerinin bitkilere olan yararları ile pH değerleri arasında yakın bir ilişki vardır. Bazı durumlarda ortamın pH değerinin değişmesi bitkilerin topraktaki besin elementlerinden yararlanmasını güçleştirir.
Topraksız Tarımda EC Ölçümünün Önemi
Topraksız tarımda oldukça önemli olan EC değeri, Electric Conductivity kelimelerinin ilk harflerinden oluşan, elektrik iletkenliğini belirtmektedir. Suyun iletkenliği içerisinde çözünmüş olan iyonlara bağlı olduğu için EC aynı zamanda su içerisinde çözünen tuz oranını da ifade eder. Bir başka değişle tuzluluk değeridir. Aynı zamanda bitkilerinize verdiğiniz gübre ve ilave besin maddelerinin yoğunluğunu da ifade eder. Bu değerleri kontrol ederek bitkilerinizin beslenme bozukluklarını çözebilir veya beslenme verimliliklerini arttırabilirsiniz.
Bitkilerinizin doğru beslenip beslenmediğini anlayabilmek için yapraklarının sürekli kontrol edilmesi gerekir. Olağan dışı renk değişimleri ve izler gözlemlendiğinde çeşitli testler uygulanabilir. Bitkiler yanlış sulama ve gübrelemeden kaynaklı bir sorun yaşadığı zaman bu değerler ölçülerek gerekli müdahale yapılmalıdır.
EC değerinin bitki gelişimine etkileri nelerdir?
- Toprakta tuzluluğun artması sonucu ozmotik basınç da artmaktadır. Az yoğun ortamdan çok yoğun ortama geçişe ozmos denir. Bunun bitkilerle ilgili olan kısmı ise şudur. Eğer bitkinin öz suyu kökleri etrafındaki sudan yoğunsa kökleri etrafındaki su bitki tarafından emilir ama kökleri etrafındaki su bitki özsuyundan tuzlu ise bitki bu suyu ememez ve toprak ne kadar nemli olursa olsun bitki bu suyu kullanamaz. Tuzluluk değeri çok daha fazla ise bitkinin özsuyu kökleri etrafındaki bu tuzlu su tarafından emilerek bitkiyi susuz bırakır ve kurumasına sebep olur.
Sonuç olarak; doğru bir üretim gerçekleştirmek istiyorsak EC ve pH değerlerine son derece dikkat etmemiz gereklidir. Özellikle topraksız tarımda önemli besinlerin hepsi besin çözeltisi yoluyla bitkiye verilir. Eğer çözelti içinde herhangi bir besin maddesi gerekenden az veya fazla olması durumunda bitkiler beslenme bozukluğu belirtileri gösterir. Çözeltinin pH ve EC’si de önerilen sınırların dışında ise de bu belirtiler görülür. Bu belirtiler bitkinin büyüklüğü, büyüme hızı, yaprak şekli ve kalınlığı, gövde rengi, boğum arası uzaklığı ve kök sisteminin yapısındaki değişimleri içerir.