İçindekiler
Tarımsal Sulamanın Ekonomik Önemi
Su, tarım, sanayi ve hane halkları tarafından kullanılan malları (örn., içme suyu, sulama suyu) ve hizmetleri (örneğin hidroelektrik üretim, rekreasyon ve tatlı su) sağlar. Bu malların ve hizmetlerin çoğunun sağlanması, mevcut suyun niceliği ve kalitesi ile ilişkilidir. Su yönetimi ve dağıtımı, kaynak olarak benzersiz özelliklerini göz önünde bulundurmayı gerektirir.
Sulamada kullanılan su, yeraltısuyunun rezervlerinden pompalanabilir veya nehirlerden, göllerden, barajlardan sağlanabilir. Araziye getirilen su, ürünlere taşkınlar, kanallar vasıtasıyla püskürtülerek veya damlatılarak uygulanır. Uygulanan su toprak içine sızar, buharlaşır veya yüzey suyu olarak akar. Toprağa sızan suyun bir kısmı bitkiler tarafından alınır (ve daha sonra terleme yoluyla kaybolur) ve bir kısmıda yeraltı sularını şarj eder. Yeraltına sızan su, kimyasallar (gübreler, herbisitler ve zirai mücadele ilaçları) ile topraktan süzülen tuzlarla ve hayvan atıklarından çıkan atıklarla yeraltı sularını kirletilebilir. Nehir seviyeleri düşük ve yeraltı suyu seviyeleri yüksek olduğu durumda yeraltı suları yüzey suyu seviyelerini yeniden doldurabilir, bu durum ise yüzey ve yeraltı suyu kaynakları arasında iki yönlü bir bağ oluşturur.
Su Kullanımını Sunurlama
Su kullanımını kontrol etmek ya da önlemek kolay değildir. Birçok su kullanımı, suyun hidrolojik sistemden geri çekilmesini (‘ekstrakte edici’ veya ‘akış dışı’ olarak bilinir) içerir. Genellikle, çekilen suyun yalnızca küçük bir kısmı tüketilir. Tüketilen su bitkilerde, hayvanlarda veya endüstriyel ürünlerde kullanılır. Bununla birlikte, çekilen suyun çoğu tüketilmemekte ve daha sonraki bir zamanda ve farklı bir yerde tekrar kullanılmak üzere su sistemine dönmektedir. Dönüş akışındaki su yüzey akış sistemine tekrar girer, akiferlere sızabilir veya buharlaşarak gaz halindeki hidrolojik sisteme geri dönebilmektedir. Su ayrıca hidrolojik sistemden çıkarmadan (örneğin hidroelektrik enerji üretimi veya kayıkla seyreltme) iç-akışta da kullanılabilir. Bu tür kullanımlar genelde su tüketimini az ya da hiç gerektirmez, ancak suyun diğer kullanımlar için tüketilebileceği yeri ve zamanı etkilemektedir (Young, 1996).
Su, ‘büyük bir’ kaynaktır. Bu, birim ağırlık veya hacim başına ekonomik değerinin nispeten düşük olduğu anlamına gelir. Bu nedenle, nakliye hacmi birimi başına yüksek maliyet gerektirir ve yüksek bir marjinal değer elde edilemediği sürece, uzun mesafelerde ekonomik açıdan uygun değildir. Soyutlama, depolama ve herhangi bir nakliye maliyeti, ilave bir su birimi kullanımına yerleştirilen düşük ekonomik değere kıyasla yüksek olma eğilimindedir. Bu, yere özgü su için değerler yaratabilir (Young, 1996). Suyun bir diğer özelliği de arz miktarının kolayca belirlenememesidir. Bu durum başlıca şu işlemlerle belirlenir: su akışı; yüzeyden buharlaşma; ve yeryüzüne yayılma olarak arz edilmektedir. Yüzey sularının arzı iklim tarafından büyük ölçüde belirlenir. Sonuç olarak, verilen miktar değişkendir ve güvenilmezdir. Bu, belirli su kullanımlarını (örn. Suya bağımlı sanayilerin gelişimi) ve bazı kullanımlarda suyun değerini etkiler (örn. Sulama). Suyun kalitesi (kirleticilerin niteliği ve konsantrasyonları) belirli kullanımları (örneğin ev kullanımı için içme suyu) hariç tutabilir, ancak başkaları üzerinde herhangi bir etkisi yoktur (örneğin, hidroelektrik enerji üretimi).
Su Önemli Bir Kaynaktır
Sulama suyu talebinin niteliği nicelik, yer, zamanlama ve kalite ile ilgilidir. Sulama genellikle büyük miktarda su ile gerçekleştirilmektedir. Sulama için gerekli olan büyük su hacimleri genellikle tarlaya yapılacak bir mesafe boyunca taşınmalıdır. Yüzey suyu için, kanallar ve borular iletim sağlayabilir ve yeraltı sularında çekme boruları vasıtasıyla sağlanmaktadır. Zamanlama açısından, sulama suyu talebi, yetiştirme mevsimi boyunca uzayabilir ve yeterli miktarda malzeme bulunduğunda, kuru mevsime kadar uzayabilir. Sulama suyu için en yüksek talep genellikle yüzey sularında gerçekleşmektedir. Yüzey suları, depolama kapasitesine duyulan ihtiyaç, doğal olarak oluşan su gövdeleri (göller, sulak alanlar ve akiferler) veya özel olarak inşa edilmiş barajlar olabilemektedir. Sulama için gerekli suyun kalitesi düşük olmasıyla meydana gelen yüksek tuzluluk seviyeleri sulama kullanımını engellemektedir ve kontamine olan tedarikler, ürün kalitesini düşürebilir (örn., Kirli su kaynaklarında patojenlerin bahçe ürünlerinin bulaşması).
Sulama birçok gelişmekte olan ülkede tarımsal üretimin hayati bir bileşenidir. 1997- 99’da, sulanan arazilerde gelişmekte olan ülkelerde beşte ikisinde sulanabilir ürün üretilirken toplam ekili alanın yaklaşık beşte birini sulu araziler oluşturmuştur. Gelişmekte olan ülkeler özellikle sulamaya bağımlıdır: 1997-99’da gelişmekte olan ülkelerdeki hububat üretiminin %59’u sulanmıştır (Bruinsma, 2003). Gelişmekte olan ülkelerdeki gıda üretimi, genişleyen nüfusun ve artan refahın taleplerine yanıt olarak artmaktadır. Bu talebe sulanan tarım önemli bir katkıda bulunacaktır.
Tarımda Su Kullanma
Tarım sektöründeki üreticiler, Avrupa’nın ve Kuzey Amerika dışındaki dünyanın tüm bölgelerinde en büyük su kullanıcısıdır(FAO, 2002). 2000 yılında, tarım, su çekimlerinin yüzde 70’ini ve su tüketiminin yüzde 93’ünü oluşturmuştur. Burada tüketim, geri dönüş akışlarından ve buharlaşmadan çekilenleri ifade etmektedir. Bu, 2000 yılında dünya genelinde yüzde 4’lük çekim ve geri çekilme oranının yüzde 20’sini oluşturan sanayiden ve çekilmelerin yüzde 10’u ve tüketimin yüzde 3’ünden sorumlu olan hane halkı kullanımının (FAO, 2002; 2004)sanayiden farklıdır. Tarımdaki su gereksinimleri, diğer insan ihtiyaçları için su gereksinimlerine göre daha büyüktür. İnsan vücudu günde yaklaşık 3 litre suya ihtiyaç duyar iken, evde kullanım için insanlar günde yaklaşık 30-300 litre su kullanır ve günlük yiyecek ihtiyaçlarını artırmak için insanlar günde kişi başına 3000 litre suya ihtiyaç duyar(FAO, 2003a).
Bununla birlikte, tarım sektörü, su kullanımına yönelik sübvansiyonlu düşük ücretler veya pompalama için düşük enerji tarifeleri ile teşvik edilen tüketim noktasında (örneğin, çiftlik seviyesindeki) yüksek israf ve suyun verimsiz kullanımı nedeniyle eleştirilmektedir.
Sulamada kullanılan su, yüzey suyu veya yeraltı suları ile gelir. Sulama için yeraltı sularının kullanılması, sulanan alanın, tek başına yüzey suyu taşıyabileceği alanın dışına çıkmasını sağlar. Yeraltı suları düşük akış dönemlerinde yüzey suyunu etlileyebilir, yüzey suyu alternatif kullanımlar için kullanılabilir hale gelmektedir. Aynı zamanda sulama suyunun tek bir kaynağı olarak da kullanılır. Örneğin, Hindistan’da, sulanan topraklardan yarısından fazlası yer altı suları ile beslenmekte ve ülkenin gıda üretiminin üçte birini sağlamaktadır(Roy ve Shah, 2003). Yeraltısuyu, yüzey suyu üzerinde çeşitli avantajlara sahiptir: buharlaşma kaybı az olan veya hiç olmayan yıllarca akiferlerde depolanabilir, akifere yeniden suyun yerden sızdırması, kirlilik seviyelerini zayıflatır (özellikle su arıtma tesisleri bulunmayan yerlerde yeraltı sularını içme suyu kaynağı olarak uygun hale getirir), yeraltı suları, kullanım noktasının yakınında geri çekilebilir; ve sulama suyunun daha zamanında uygulanmasını sağlayan, talep üzerine derhal kullanılabilir. Bununla birlikte, yeraltı suları, bitkiler için toksik olabilen ve toprakta tuzlaşmaya neden olan çözünmüş tuzlar içermektedir. Yeraltı suları, tuz konsantrasyonlarını sulamada kullanıma uygun seviyelere seyreltmek için yüzey suyu ile kombine edilmesi gerekmektedir. Bu sayede sulama suyunun zamanında uygulanması sağlanır. Bununla birlikte, yeraltı suları, bitkiler için toksik olabilen ve toprakta tuzlaşmaya neden olan çözünmüş tuzlar içerir.
Su Kaynak Tipleri
Sulama için yüzey suyu ya doğal depolama kapasitesi (göller ve sulak alanlar) ya da barajların inşaatı ile oluşturulan yapay kapasitede depolanmaktadır. Barajlar genellikle sulama, hidroelektrik enerji üretimi, taşkın kontrolü ya da bunların herhangi bir kombinasyonu için su depolama amaçları için inşa edilmiştir. Bununla birlikte, sulama ve hidroelektrik enerji üretimi için suyu depolamak üzere tasarlanan çift amaçlı barajlar durumunda sorunlar ortaya çıkabilir; çünkü kuru sezonda sulama suyu talebindeki artışlar enerji talebini yükseltmektedir. Bu, gerekli depolama kapasitesinde ve su tahliye zamanlamasında güçlükler yaratmaktadır. Barajlar, taşkın koruması sağlamak için tasarlanan bu durum daha da karmaşıktır. Taşkın kontrolü için etkin bir şekilde sağlanması, depolama kapasitesinin boş olduğunu, ancak suyun hidroelektrik enerji üretimi ve sulama için etkili bir şekilde depolanması, mümkün olduğunca dolu tutulması gereken depolama kapasitesini gerektirir (mevsimsel sel baskınları ve taşkın tahmini bu çatışmaları sınırlayabilir). Bu sorunların olasılığına rağmen, sulama için depolama kapasitesinin diğer kullanımlarla kombine edilmesi avantajlara sahip olabilir. Büyük baraj gelişmelerinin ekonomik açıdan uygulanabilir hale getirilmesi için depolama kapasitesinin birden fazla amaç için bir araya getirilmesi gerekebilir. Dahası, tarım dışı kullanımlar için depolama kapasitesinin sağlanması, sulama şemalarının tahmini alım ve ekonomik getirileri karşılama başarısızlığına karşı, örneğin daha fazla güç üretme kapasitesi geliştirme potansiyeline sahip olmasını sağlayabilir.
Sulama projelerinin tasarımı ve uygulanması geleneksel olarak mühendislerin ve tarım bilimcilerinin alanlarındandır. Su yönetimine yönelik daha gelişmiş bir yaklaşımın taahhüdüne yanıt olarak, sulamaya ilişkin çok disiplinli bir perspektif gelişmektedir (FAO, 2003b). Bu yaklaşım, sulama projelerinin toplumsal, kültürel, çevresel ve daha geniş ekonomik etkilerini içermektedir. Bununla birlikte, sulama projeleri ve programlarının geliştirilmesi ve yönetimi konusundaki bu perspektifin uygulanması sürekli bir mücadeledir. Bununla birlikte, bu meydan okuma, burada savunulan su yönetimine yönelik işlevsel yaklaşımın uygun şekilde konuşlandırılmasıyla ele alınmaya başlayabilir
Faaliyet Alanlarımız
esular akıllı otomatik sistemi uygulama alanları
Su kaynağının kıt olduğu yerlerde damla sulama otomasyonu ile maliyetlerinizi azaltıyoruz. Kablosuz kontrol edilebilir hidrolik vanalar sayesinde, arazinin her bir noktasına eşit oranda su dağıtımı sağlanır ve hepsi tek bir noktadan kontrol edilir
Sera üretimi istenen düzeyde tutmak, ürün kalitesini iyileştirmek ve pH dengesini kontrol altında tutmak için modern seralarda sulama yönetimi tam otomatik hale getiriyoruz
Bütün tarım arazilerinizde kablolama ve harici güç kaynağına gerek kalmaksızın dünyanın en değerli kaynağını en verimli şekilde kullanmanızı ve yönetmenizi sağlıyoruz. İster sulama senaryonuzu belirleyin ister tam otomatik sulama yapın
Peyzaj sulamalarında vanaları akıllı hale getirerek daha verimli ve etkin sulama sağlıyoruz. Uzaktan kontrol edilebilir vanalar ve uzaktan güncellenen senaryolar ile tüm kontrol sizin elinizde
Golf ve futbol sahalarında debi ve basınç değerleri kontrol edilerek homojen bir sulama yapılması sağlanmaktadır. Bütün vana ve pompalar kablo çekilmeden uzaktan kontrol edilebilir
Akıllı Şehirler
Akıllı şehir uygulamalarında kablosuz ve 10+ yılı aşkın dahili piller ile çalışabilen sensörler ile sulama bölgelerinin zamanında ve istenildiği gibi sulanmasını sağlıyoruz. Yağmur yağdığında sulama yapan fıskiyelere artık son