İçindekiler
- 1 Tritikale Yetiştiriciliği Nasıl Yapılır?
- 2 Tritikale Nedir?
- 3 Tritikale Yetiştiriciliğinde İklim Ve Toprak Yapısı Nasıl Olmalıdır?
- 4 Tritikale mi Buğday mı?
- 5 Tritikale Yetiştiriciliğinde Ekim
- 6 Tritikale Yetiştiriciliğinde Gübreleme
- 7 Tritikale Yetiştiriciliğinde Sulama
- 8 Tritikale Yetiştiriciliğinde Hasat
- 9 1 Dönümden Ne Kadar Tritikale Çıkar?
Tritikale Yetiştiriciliği Nasıl Yapılır?
Tritikale yetiştiriciliği, buğday ve çavdarın melezlenmesiyle oluşturulan bitki türüdür ve tarımsal üretimde önemli bir yere sahiptir. Tritikale’nin yetiştiriciliği, genellikle kuru bölgelerde ve kurak topraklarda tercih edilir çünkü bu bitki, bu tür koşullara daha dayanıklıdır. Ayrıca, diğer tarımsal ürünlerin yetişmediği veya düşük verimli olduğu alanlarda da yetiştiriciliği yapılmaktadır. Özellikle Amerika Birleşik Devletleri, Polonya, Kanada ve Meksika gibi ülkelerde tritikale yetiştiriciliği oldukça yaygındır ve bu bölgelerde çiftçiler tritikale’nin sunduğu avantajlardan yararlanarak gelir elde etmektedir. Tritikale, buğdayın yüksek verimliliği ile çavdarın dayanıklılığını bir araya getirirken, aynı zamanda erozyonla mücadelede de etkilidir. Bu nedenle, özellikle kurak veya düşük verimli topraklarda, tritikale yetiştiriciliği tarımsal çeşitliliği artırır ve çiftçilere farklı bir gelir kaynağı sağlar.
Tritikale Nedir?
Tritikale, Triticosecale adıyla bilinen bir bitkidir ve buğday ile çavdarın bir melezi olarak kabul edilir. İlk olarak 19. yüzyılın sonlarında İskoçya ve Almanya’da yetiştirilmeye başlandığı düşünülmektedir. Bu bitki, özellikle çeşitli çevresel koşullara karşı dayanıklılığı ile dikkat çeker. Tritikale, buğdayın yüksek verimliliği ve tahıl kalitesi ile çavdarın toprak özellikleri ve hastalıklara karşı dayanıklılığı gibi avantajları bir araya getirir. Genellikle kaba yem, tahıl ve saman olarak kullanılan tritikale bitkisinden bir yıl içinde iki hasat alınabilir. Ayrıca, uygun zamanda hasat edilip silaj olarak kullanılan tritikale bitkisinin hayvanların süt verimini olumlu yönde etkilediği bilinmektedir. Tritikale’nin önemli özelliklerinden biri de erozyonla mücadelede etkili olmasıdır.
Tritikale Yetiştiriciliğinde İklim Ve Toprak Yapısı Nasıl Olmalıdır?
Tritikale yetiştiriciliği, uygun iklim ve toprak koşullarına bağlı olarak başarılı bir şekilde gerçekleştirilebilir. Bu bitkinin yetiştirilmesi için ideal iklim, genellikle kuru ve ılıman bölgelerde bulunur. Tritikale, yetişme döneminde yeterli miktarda yağış almalı ve aşırı hava koşullarından kaçınılmalıdır. Toprak yapısı olarak, iyi drenajlı, gevşek ve tınlı-tınlı topraklar tercih edilir. Organik madde bakımından zengin ve besin maddeleri açısından dengeli topraklar, tritikale yetiştiriciliği için uygun ortamı sağlar. Sulama imkanlarının bulunduğu bölgelerde daha başarılı bir üretim elde edilir. Güneş ışığına ihtiyaç duyan tritikale, yetiştirilecek alanların güneş ışığına açık olmasını gerektirir. Bu faktörler göz önünde bulundurularak, uygun bölgelerde tritikale yetiştiriciliği verimli bir şekilde gerçekleştirilebilir.
Tritikale mi Buğday mı?
Tritikale, net protein kullanımı açısından buğdayı geride bırakır. Protein kalitesini belirleyen amino asitlerden biri olan lizin, buğdayda %2.8 oranında bulunurken, tritikalede bu oran %3.4’e yükselir. Ayrıca, temel amino asitlerden biri olan treonin oranı, tritikalede buğdaya göre %10 daha yüksektir. Bu özellikler, tritikalenin yem değeri açısından daha üstün olmasını sağlar.
Tritikale Yetiştiriciliğinde Ekim
Tritikale yetiştiriciliğinde toprak hazırlığı, buğday bitkisinde olduğu gibi önemlidir. Tritikale, kışlık bir hububat bitkisi olduğundan, Trakya bölgesinde genellikle 15 Ekim ile 15 Kasım arasında ekilmektedir. Toprağın hazırlanması sürecinde, tarla öncelikle toprak işlenir ve tarlanın düzgün bir şekilde hazırlanması sağlanır. Toprak işleme işlemi, toprağın havalanmasını ve suyun nüfuzunu artırmayı amaçlar. Dekara yaklaşık olarak 20 kg tohum ekimi yeterli olacaktır. Tritikale tohumları, normal hububat mibzeri kullanılarak 5-6 cm derinliğe ekilir. Ekim sonrasında bitkinin gelişim süreci dikkatle takip edilir. Bu şekilde, uygun ekim zamanı ve doğru toprak hazırlığıyla tritikale bitkisinin sağlıklı bir şekilde yetişmesi sağlanır.
Tritikale Yetiştiriciliğinde Gübreleme
Tritikale tarımında en doğru gübreleme, toprak analizi sonuçlarına göre yapılmalıdır. Genel olarak, tritikale gübrelemesinde kullanılacak gübre miktarı, yetiştirilen bölgenin koşullarına ve toprak analizine bağlı olarak belirlenir. Örneğin, Trakya’da yetiştirilen tritikale için 12 kg/da saf azot kullanılabilirken, sulu şartlarda bu miktar 14 kg/da’ a kadar çıkabilir. Çünkü sulu şartlarda, dekardan alınması hedeflenen ürün miktarı, kurak koşullara göre en azından %50 daha yüksektir. Bu nedenle, sulama imkanlarının sağlandığı alanlarda, daha yüksek azot miktarı gerekebilir. Ancak, gübrelemenin miktarı kadar uygulama zamanı da önemlidir. Tritikale yetiştiriciliğinde, ekim öncesi ve bitkinin gelişim dönemlerinde uygun zamanlarda gübreleme yapılmalı ve bitkinin ihtiyacı olan besin maddeleri dengeli bir şekilde sağlanmalıdır. Bu sayede, tritikale bitkisinin sağlıklı ve verimli bir şekilde büyümesi sağlanabilir.
Tritikale Yetiştiriciliğinde Sulama
Tritikale, diğer serin iklim bitkilerine göre daha kuraklığa dayanıklı olduğu için genellikle sulama gerekmez. İyi bir verim elde etmek için, sulak alanlarda tritikale bitkisinin sapa kalkma ve süt olum dönemlerinde sulama yapılabilir. Bu sulama uygulamaları, verimi olumlu yönde etkileyerek tritikale yetiştiriciliğinde başarılı sonuçlar elde edilmesine yardımcı olabilir.
Tritikale Yetiştiriciliğinde Hasat
Tritikale hasadı, genellikle normal buğday hasadı için ayarlanmış biçerdöverlerle gerçekleştirilir. Bitkilerin hasat olgunluğuna geldiğinde, ideal hasat zamanı belirlenir. Genellikle bitkilerin hasatı için uygun zaman, sabah çiğ kalktıktan sonra, yaklaşık olarak saat 10’dan sonra başlar. Bu, bitkilerin nem içeriğinin düşmesi ve sapların kırılmaya daha uygun hale gelmesi açısından önemlidir. Hasat sürecinde, biçerdöverlerin ayarları buğdaya göre yapılarak, tritikale bitkileri uygun bir yükseklikten kesilir. Bu sayede bitkilerin sapları kolaylıkla biçerdöver tarafından toplanır ve hasat işlemi verimli bir şekilde tamamlanır. Bu süreç, tritikale bitkisinin hasat edilip depolanması için uygun koşulların sağlanmasına yardımcı olur.
1 Dönümden Ne Kadar Tritikale Çıkar?
Tritikale bitkisi, danelerini dökmeme özelliğine sahip olduğu için hasat sırasında dökme problemi yaşanmaz. Dolayısıyla hasat kaybı da düşük olur. Tritikale’nin dekara verimi genellikle 300-400 kg arasındadır. Bu verim, uygun yetiştirme koşulları ve uygun hasat zamanlamasıyla elde edilebilir.